تنبور ، از گذشته تا کنون

تنبوری که امروزه در اجراهای موسیقی میبینید ، قدمت بسیار طولانی دارد که مربوط به ۶۰۰۰ هزار سال پیش است. تنبور در طول دوره تاریخی و فرهنگی در نواحی مختلفی نام و اشکال متفاوتی به خود اختصاص داده است. احتمالا می توان اینطور گفت که بیشتر سازهای زهی مضرابی برگرفته شده از این ساز بوده و ارتقا یافته اند. از این ساز به عنوان مادر سازهای زهی از جمله : تار، سه تار، عود، دوتار، گیتار، ماندولین، دیوان و… یاد شده است.

شاید برای شما سوال پیش بیاید که مگر قدمت موسیقی سنتی چقدر است که تنبور دارای پیشینه ای چند هزار ساله است ! تنبور در واقع یک ساز اصیل ایرانی است ، اگر به گذشته این ساز رجوع کنیم آثاری از آن را در آناتولی قدیم میابیم. بنابراین میتوان گفت اولین نشانه های پیدایش تنبور چندین هزار سال پیش در آناتولی کشف شده بود. در آن زمان نژادی از آریایی ها در آناتولی از این ساز استفاده میکردند.

طبق تحقیقات انجام شده و شواهدی که در دسترس است ، دوره صفوی پیشرفت چشمگیری در عرصه هنر به خصوص موسیقی داشته است. حتی گفته میشود تنبور سازی مهم در بین سازهای آن دوره بوده که توسط بزرگان علم و عرفان نواخته میشده است. اما نمیتوان گفت این بهترین عصر برای تنبور و موسیقی ایرانی بود. پس از آن تغییرات بسیاری در سبک زندگی و فرهنگ ایجاد شد که بدون شک بازتاب این دگرگونی ها در موسیقی نیز پدیدار شده بود.

اما نکته حائز اهمیت این است که تنبور با وجود سیر تحول زمانه ، توانست حتی دوره های تاریک را پشت سر بگذارد و پس از حدودا دو قرن خود را به عصر حاضر برساند. بنابراین میتوان گفت در طول تاریخ تنبور به خوبی ارزش خود را حفظ کرده و همیشه از این ساز به عنوان یک ساز اصیل ایرانی یاد میشود.

تنبور در عصر امروزی
امروزه تنبور در سراسر ایران رواج دارد اما کانون اصلی آن کرمانشاه و کردستان و نواحی شمالی لرستان است . تنبور در این مناطق ، با نام های تَمیُرَه ، تَمیرَه ، تموره ، تمور و تنبوره نیز شناخته می شود. در کرمانشاه و کردستان ایران تنبور زینت مجالس عرفانی و محافل است.

علاوه بر این تنبور به موسیقی ملل هم راه پیدا کرده و در بیشتر کشورها مثل هند، آمریکا، چین، مصر، سوریه، گرجستان و افغانستان، بنگلادش، مراکش، به نوعی حضور دارد. البته نهایتا پیداست تنبور در هرکجایی یافت شود اصالت آن مربوط به ایران است.

آموزش موسیقی